Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2020

50 years of metal - 90s: Part V: Power metal's counter - attack

Στη δεκαετία του '90, άκμασε (διότι προϋπήρχε...) το λεγόμενο power metal.
Και για να μη γίνει κάποια παρεξήγηση, μιλώ εδώ για το ευρωπαϊκό, αφού στη δική μου συνείδηση και ζώντας τα τότε, συγκροτήματα τύπου Manowar ή Manilla Road ή Omen λέγαμε -ξαναλέω, τότε- ότι παίζουν απλούστατα heavy ή αν θες, καταχρηστικά, epic.
Ο όρος λοιπόν power αφορούσε (κυρίως) το ευρωπαϊκό κίνημα, 

                  To εξώφυλλο τού περιοδικού 'Metal Shock', τον Μάρτιο του 1998, με τους  Stratovarius... 

το οποίο, απ' τις αρχές κιόλας της δεκαετίας, έδρεπε τους καρπούς (άρα, τις επιρροές...) των δύο 'Keeper of the seven keys'.
Αναγκαστικά όμως, θα προσθέσουμε και δυο τρεις μπάντες από την άλλη πλευρά του΄Ατλαντικού, αφού έδωσαν τεράστια ώθηση στο νεοσύστατο κίνημα κι απέκτησαν στην πορεία μεγάλη δημοφιλία...
Κάτι που συνήθως παραλείπεται να ειπωθεί αλλά είναι άδικο, είναι το εξής: Δεδομένου ότι τα μεγάλα ονόματα του κλασικού 80s heavy metal ψυχορραγούσαν (μ' εξαίρεση μερικές μπάντες που θα δούμε παρακάτω), στην ουσία το power metal όταν για την εποχή εκείνη ό,τι πιο κοντά στο κλασικό heavy metal ηχητικά. Πάρα πολύ κοντά. Θέλω να πω ότι αυτός  που είχε κόλλημα με τον κλασικό metal ήχο, πιο εύκολα θ' άκουγε Blind Guardian αντί για Ministry ή Tool. Ξεκάθαρα.
Επίσης, είναι αυτονόητο να επισημάνουμε ότι ενώ το υβρίδιο αυτό, ανέδειξε και καθιέρωσε αρκετές μπάντες, ταυτόχρονα ξεφύτρωναν και πολλές μετριότατες, που απλώς αντέγραφαν τις ήδη καθιερωμένες. Υπήρξε λοιπόν κι αρκετή σαβούρα.

Επιρροές

Ο Sam Dunn λέει ότι ο άνθρωπος που πρώτα και κύρια επηρέασε θεματικά τις power metal μπάντες ήταν ο Ronnie  J. DIO. Ισχυρίζεται χαρακτηριστικά ότι κομμάτια των Rainbow όπως τα 'Stargazer', 'Lady of the lake', 'Kill the king' είναι δείγματα πρώιμου power metal ( με την ευρεία έννοια, δίχως γεωγραφικούς περιορισμούς).
Ο ίδιος, στο ντοκιμαντέρ εξηγεί πώς ο Rob Halford δημιούργησε έναν τρόπο για την έκφραση (εκφορά) των power metal φωνητικών.
Το τότε κιθαριστικό δίδυμο των Priest, K.K. Downing / Tipton είναι ακόμη μια βασική επιρροή για το είδος.
Επιπλέον, ο Y. Malmsteen μ' αυτό το neoclassical στιλ του αλλά κι οι Iron Maiden.

Clean vocals

Οι άνθρωποι πίσω απ' το μικρόφωνο διαθέτουν συνήθως αυτό που λέμε 'καθαρά' φωνητικά.
Είναι επηρεασμένοι από Halford, Tate, Dickinson, R.J. Dio κυρίως.
Έχουν ένα αρκετά πλατύ φωνητικό εύρος κι επίσης, λόγω της μουσικής κατεύθυνσης / ταυτότητας των συγκροτημάτων τους επιβάλλεται να πιάνουν πολύ υψηλές νότες. Κλασικά παραδείγματα ο τεράστιος Micheal Kiske κι ο Timo Kotipelto (Stratovarius).

Κυριότερα σχήματα στα 90s

Gamma Ray: Το όχημα με το οποίο συνέχισε το ταξίδι του ο Kai Hansen μετά την αποχώρησή του από τους Helloween. Ταυτόχρονα, σ' αυτά τα πρώτα χρόνια, αιωρούνταν κι ένας άτυπος ανταγωνισμός ανάμεσα  στην πρώην και την καινούρια του μπάντα...
O Hansen είναι σε οίστρο, πολυγραφότατος κι έτσι καταφέρνει να βγάλει μες στη δεκαετία που εξετάζουμε έξι δουλειές.


Το ντεμπούτο 'Heading for tomorrow' με Ralf Sheepers στο μικρόφωνο δίνει αμέσως στίγμα. Το ομώνυμο κομμάτι κοντεύει τα 15 λεπτά (θυμίσου π.χ. το ομώνυμο 'Keeper'...), το 'Heaven can wait' είναι από τ' αγαπημένα μου κομμάτια τους. Η γενιά μου κι η παρέα μου το ακούσαμε πολλές φορές τότε. Γιατί τον είχαμε (δικαίως) πολύ ψηλά τον Kai...
Φυσικά, όλοι μιλούν για το 'Land of the free' (1995) αλλά και τα υπόλοιπα τέσσερα albums έχουν διάσπαρτα καλοπαιγμένο euro power...


Stratovarius: Οι Φινλανδοί ξεκινούν δισκογραφία με το 'Fright Night' στα 1989 μα βεβαίως, η δεκαετία του θριάμβου τους είναι αυτή του '90.
Τότε (όπως κι οι Gamma Ray) πρόλαβαν να βγάλουν έξι πονήματα. Κατά κοινή ομολογία, το 'Visions' (1997) είναι το καλύτερό τους. Περιέχει μερικά all time classics τους ('The kiss of Judas', 'Forever free') ενώ δεν ξεχνάμε ότι το εγκυρότατο Loudwire το κατέταξε στο Νο 6 με τα καλύτερα power metal albums ever, ενώ το Metal Hammer το περιέλαβε σε μια λίστα με τα 10 essentials αυτού του είδους...


Στο συγκεκριμένο δίσκο φτάνουν στα σύνορα του neoclassical metal ενώ τέλος το line up με Kotipelto / Tolkki αλλά και με Jorg Michael (drums), Jens Johansson (keyboards) είναι ονειρικό (για το είδος...).
Από εκεί και πέρα, αν είσαι πιστός αυτού του ήχου, με σχετική άνεση, ακούς ο,τιδήποτε απ' αυτήν την περίοδο.


Nightwish: Για τους Φινλανδούς μαζί με το power μπαίνει κι  όρος symphonic. Και μάλιστα με γυναικεία φωνητικά της Tarja Turunen.
Σχήμα που με την πάροδο του χρόνου είχε και εμπορική απήχηση και μεγάλη αποδοχή στην πατρίδα μας...


Δύο πονήματα είχαν στη δεκαετία που εξετάζουμε.
Το 'Oceanborn' θεωρείται πιο ώριμο (και λογικό), ο Tuomas Holopainen είναι αρκετά επηρεασμένος από τους συμπατριώτες του Stratovarius και γενικά ο δίσκος θεωρήθηκε συν τω χρόνω ακρογωνιαίος λίθος για το ξεκίνημα του symphonic μαζί με το σπουδαίο 'Theli' των Therion...


Rhapsody of fire: Κάπου εκεί, στα τέλη των 90s ξεκινά κι η ιστορία των Ιταλών (απ' το Trieste).
Ανατατικό power με στιχουργική βουτηγμένη στη φαντασία και τις μάχες, ως επί το πλείστοn.



Φυσικά, τότε είχαμε να κάνουμε με το θαυμάσιο δίδυμο Fabio Lione (τραγούδι), Luca Turilli (κιθάρα) και το 'Symphony of enchanted lands' (1998) είναι ένα καλό δείγμα των δυνατοτήτων τους. 


Iced Earth: Πολυαγαπημένο συγκρότημα στην Ελλάδα, σχεδόν απ' την αρχή της ύπαρξής τους. Ποτέ δεν αντιλήφθηκα την τόση λατρεία των συμπατριωτών μου, από την άλλη δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι οι εκ Florida ορμώμενοι υπήρξαν από τα σχήματα εκείνα που πρωταγωνίστησαν, έστω για ένα πολύ συγκεκριμένο κοινό, την εποχή που το grunge μεγαλουργούσε.
Αρχικώς ονομάζονταν The Rose, έπειτα Purgatory, κι από το 1988 πλέον Παγωμένη Γη.
Πέντε δουλειές μες στη δεκαετία του '90 με το 'Something wicked this way comes'(1998) να βρίσκεται στη θέση Νο. 2 με τα καλύτερα power metal albums ever τού εγκυρότατου Metal Storm. Εκεί υπάρχει άλλωστε και το 'Melancholy'.


Εμένα, πάντως, μου αρέσει ιδιαιτέρως και το 'Night of the stormrider' (11 / 11 / 1991).
Τελειώνοντας να πούμε ότι το ύφος τους δεν έχει και πολλή σχέση με το βορειοευρωπαϊκό power , άσε που σε αρκετές στιγμές τους υπάρχουν και thrash πινελιές...


Angra: Οι τύποι απ' το Sao Paulo ντεμπουτάρισαν το 1993 με το 'Angels Cry' κι έτσι απέδειξαν ότι στη χώρα της samba δεν ευδοκιμούν thrash σχήματα (Sepultura, Sarcofago, Ratos De Porao) αλλά και κάποιοι (σαν αυτούς) που μπορούν να παίξουν και πιο μελωδικά στο πλαίσιο ενός power με πινελιές prog.
Όλοι πάντως, στη δεκαετία του '90 είχαν (κι έχουν...) να λένε για το 'Holy Land' του 1996. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι τότε πρωτόλειοι ( και πιο πετυχημένοι) Angra είχαν στο line up τους τον μακαρίτη Andre Matos (απεβίωσε το 2019,σε ηλικία 47 ετών, από καρδιακή προσβολή) πίσω απ' το μικρόφωνο και τους Bittencourt - Loureiro, παρακαλώ ως κιθαριστικό δίδυμο...


Όπως ίσως φανερώνει κι ο τίτλος του δίσκου, Holy land εννοούν την πατρίδα τους Βραζιλία που ανακαλύφθηκε απ' τους Ευρωπαίους τον 16ο αιώνα (τον αιώνα των μεγάλων θαλασσοπόρων για όσους σκαμπάζουν λίγο από Ιστορία) κι επομένως, στιχουργικά κινούνται γύρω απ' αυτή τη θεματολογία.
Πάρα πολύ καλή είναι όμως κι η τρίτη τους δουλειά στη δεκαετία 'Fireworks'. Το ευτύχημα είναι ότι η σύνθεση της μπάντας παρέμεινε ολόιδια, δυστυχώς όμως, μετά απ' αυτή τη δουλειά ο Andre Matos αποχώρησε ( ο Loureiro κατηγόρησε ότι ο Andre ήθελε ν' ασχοληθεί μ' ένα νέο του project, τούς Virgo), κι όχι μόνο αυτός: χαρακτηριστικά στο 'Rebirth' album (τυχαίος ο τίτλος;) είχε μείνει μόνο το κιθαριστικό δίδυμο ενώ τον δύσκολο ρόλο αντικατάστασης του Matos ανέλαβε ο Edu Falaschi.


Kamelot: Αμφιταλαντεύτηκα λιγάκι αν θα συμπεριελάμβανα τους αγαπημένους μου Kamelot σε τούτη τη δεκαετία. Αν το πάμε όμως δίκαια, εφόσον πρωτοξεκίνησαν στα 90s δισκογραφία, ναι, θα τους βάλουμε εδώ, ασχέτως αν τα ΤΕΡΑΣΤΙΑ πονήματα τα έβγαλαν στα 00s.
Για να 'μαι ειλικρινής τα 'Eternity (1995) και 'Dominion' (1996) δεν προδικάζουν την μετέπειτα εξέλιξη τού σχήματος. Είναι πολύ κομβικό να πούμε ότι σ' αυτές τις δυο πρώτες δουλειές τραγουδιστής είναι κάποιος Mark Vanderbilt, ο οποίος είναι μεν καλός αλλά δεν είναι ... Khan. Ο Vanderbilt λοιπόν κάποια στιγμή αντικαθίσταται ( δεν έκανε κάτι αξιοσημείωτο μετά και σήμερα δουλεύει ως ... υδραυλικός...) κι έρχεται μια από τις χαρισματικές φωνές ever στην αγαπημένη μας μουσική, ο τεράστιος Roy Khan (νυν Conception).
Οι Kamelot κλείνονται στα πασίγνωστα τότε Morrisound Studios (Florida) και το καλοκαίρι του 1998 βγάζουν το 'Siege perilous' όπου ο Khan μάς πρωτοσυστήνεται ενώ καινούριος εδώ είναι κι ο drummer  Casey Grillo  ο οποίος έμεινε μέχρι το 2015 και φυσικά συμμετείχε σε όλες τις μεγάλες στιγμές τους.
Η δεκαετία κλείνει με το 'The fourth legacy' που δείχνει ότι πλέον πρέπει να πάρουμε αρκετά σοβαρά το συγκρότημα με ηγέτη τον κιθαρίστα Thomas Youngblood.



Στα 00s, οι Kamelot ξεδίπλωσαν απλόχερα το πλούσιο (συνθετικό) ταλέντο τους, έβγαλαν τέσσερις δίσκους, με magnum opus το απίθανο από κάθε άποψη 'The Black Halo' το οποίο είναι μες στα 2 -3 αγαπημένα μου albums της δεκαετίας ολάκερης αλλά κι αντικειμενικά νομίζω, μες στα 10 καλύτερα των 00s (δεν προχωράω άλλο διότι έχω μπει στα 00s χωράφια και δεν πρέπει).
Παραμένει όμως γεγονός ότι οι Kamelot ξέφυγαν από τα στενά όρια του power metal και ευρύτερα για το είδος είναι ό,τι ποιοτικότερο έχουμε ως σήμερα. Τελεία.


Hammerfall: Γνήσιο power metal 90s τέκνο όπου με το ντεμπούτο τους κιόλας 'Glory to the brave' (8 δικά τους κομμάτια και μια διασκευή στους Warlord - 1997)) έκαναν αίσθηση στη σχετική σκηνή. Μπροστάρηδες  απ' την αρχή ο τραγουδιστής Joacim Cans κι ο κιθαρίστας Oscar Dronjak.


Ακολούθησε το 'Legacy of kings' με 9 νέα τραγούδια και μια διασκευή στο 'Back to back' των Pretty Maids.
Παρότι στις επόμενες δεκαετίες έχουν βγάλει αξιόλογες δουλειές (π.χ. κατ' εμέ το 'Infected'), δεν μπόρεσαν να κρατηθούν στην κορυφή του ιδιώματος. Ας είναι.


Edguy: Είναι γάτα, είναι γάτα ο κοντός με τη γραβάτα ... Tobias Sammett, όπου όσο μπόι του λείπει,


                                                                 Η ιαπωνική έκδοση τού 'Savage Poetry'

τόση φαντασία και δημιουργικότητα έχει όλα αυτά τα χρόνια...
Οι Edguy είναι το πρώτο του όχημα μέσα απ' το οποίο γίνεται γνωστός στο ευρύτερο κοινό, με πιστούς συνοδοιπόρους το κιθαριστικό δίδυμο Dirk Sauer, Jens Ludwig.
Ατόφιο power metal, δυναμικό, γεμάτο όμως θεατρικότητα και στίχους βγαλμένους μέσα από τη φαντασία και τους μύθους.
Τέσσερις δουλειές στα 90s, ντεμπούτο το 1995 με το 'Savage Poetry' (πολύ καλό) και πρώτη ουσιαστική αναγνώριση εν έτει 1998 με το 'Vain, glory, opera'.
Ως πολυσχιδής και πολυπράγμων ο Tobbias στην επόμενη δεκαετία θα δώσει περισσότερη βαρύτητα, στο νέο του παιδί, τους Avantasia...


Symphony X: Αγαπημένη μπαντάρα που θα μπορούσα να γράφω με τις ώρες.
Ακροβατούν ανάμεσα στο power metal όχι όμως της ευρωπαϊκής σκηνής (λογικό, όντες Αμερικάνοι) και του progressive.
Πρόκειται για ένα από τα πιο συμπαγή σχήματα στο metal γενικότερα, αφού με την έλευση το 1995, του τεράστιου Russell Allen (που αντικατέστησε τον Rod Tyler, τραγουδιστή του πρώτου και ομώνυμου δίσκου), το line up είναι (σχεδόν) το ίδιο μέχρι και σήμερα. Και λέω σχεδόν αφού είχαμε μια δεύτερη (και τελευταία) αλλαγή, του μπασίστα, όταν ήρθε το 1999 ο Mike Le Pond. Έκτοτε, και για 21 χρόνια, ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει.
Ο Michael Romeo είναι από τους καλύτερους κιθαρίστες του 21ου αιώνα κι ο Michael Pinella βάζει τις δικές του πινελιές με τα keyboards του.
Αν έγραφα για τα τρία τελευταία πονήματά τους, θα είχα γεμίσει το κείμενο διθυράμβους. Επειδή όμως τηρώ απαρέγκλιτα τους κανόνες, πίσω στα 90s. Εκεί που το συγκρότημα προλαβαίνει να κυκλοφορήσει τέσσερις δίσκους. 


Όλοι έχουν κάτι να πούν αλλά οι μύστες θεωρούν κορυφαίο το 'The divine wings of tragedy' (13 Νοεμβρίου 1996). Εκεί υπάρχει και το έπος του ομότιτλου τραγουδιού, που κρατά 20:43 αλλά χωρίζεται σε 7 διαφορετικά υπο-μέρη. Το δε 'Accolade' ασφαλώς είναι μες στα 20 καλύτερα τραγούδια της δεκαετίας όλης.
Τον Μάρτιο του' 98 κλείνουν τη δεκαετία με το 'Twilight in Olympus' που είναι τίγκα σε δάνεια από κλασική μουσική... Τα καλύτερα θ' ακολουθούσαν ...


Labyrinth: Γειτονάκια μας, απ΄ την Τοσκάνη, ήταν η πρόταση της Ιταλίας τότε, στο power metal κίνημα.
'No limits' (1996), 'Return to heanen denied' (1998) οι δίσκοι τους την δεκαετία του' 90. Δε βρήκαν ποτέ ευρύτερη απήχηση αλλά αθόρυβα συνέχισαν την πορεία τους, τόσο που την επόμενη χρονιά θα έχουν νέο δίσκο.


Από κει και πέρα, η δεκαετία του '90 είχε το ξεκίνημα και για άλλα συγκροτήματα. Για οικονομία του χώρου, ας αναφέρω επιγραμματικά τους Heaven's Gate που ξεκίνησαν ελπιδοφόρα αλλά δεν είχαν την ανάλογη συνέχεια, τους εξαιρετικά υποτιμημένους αλλά πολύ καλούς Σουηδούς Insania, τους Dark Moor (απ' το 1999 και μετά), τους Σουηδούς Sonata Arctica (κι αυτοί με απαρχή το '99 και 'Ecliptica' album), τους Γερμανούς Freedom Call και αρκετούς άλλους που λόγω του ότι άρχισαν να δισκογραφούν στις αρχές των 00s, δεν είναι φρόνιμο ν' αναφέρω...
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η γενιά φύτεψε τους σπόρους για τα σχήματα που εμφανίστηκαν λίγο αργότερα, αρχές των 00s, όπως οι Heavenly, Falconer,


Dreamtale, Lost Horizon, Dragonforce, Kiuas, Power Quest, Celesty, Vision Divine, οι Φινλανδοί Ultimatium που σε στιγμές ακούγονται σαν τ' αδέρφια των Stratovarius, οι Dionysus, οι Dragonland κλπ.

Σημ.σ.: Εδώ τώρα, πρέπει να γίνει κάτι σαφέστατο: Ίσως δείτε σε διάφορες λίστες με τα καλύτερα power metal albums και συγκροτήματα όπως οι Running Wild, οι Virgin Steele ή ακόμα ακόμα κι οι Queensryche.
Εμείς δεν τα συμπεριλάβαμε αυτά τα σχήματα για δυο βασικούς λόγους: Πρωτίστως διότι δεν έπαιζαν power metal όπως αυτό ορίζεται ως τις μέρες μας, απλά είχαν κάποια ψήγματα σε συγκεκριμένες δουλειές τους και δεύτερον διότι αναφέρονται σε άλλα κομμάτια του -έτσι κι αλλιώς- τεράστιου αφιερώματός μας...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου