Και τώρα; Πόσο άραγε καιρό θα πρέπει να γράφουμε για την metal δεκαετία του '80; Μέρες ολόκληρες. Κείμενα ατελείωτα. Αναλύσεις πολλές.
Γιατί, θα πει ο νέοπας; Ο νέοπας, ο πιο εριστικός, θα πει; Και γιατί τόση σημασία στη δεκαετία του '80; Επειδή την έζησαν και το λένε οι μεταλλοπατέρες (ειρωνικά...),δηλαδή οι σημερινοί πενηντάρηδες;
ΟΧΙ. Πάρε εκ προοιμίου ένα τεράστιο ΟΧΙ. Δεν το λένε οι μεταλλοπατέρες ούτε γενικώς πατέρες...
Το λένε τα ίδια τα γεγονότα. Τα στοιχεία. Τα ντοκουμέντα. Οι δίσκοι. Η διαχρονικότητα.
Κι εμείς εδώ, επειδή δεν ακούμε metal 2-3 χρόνια ούτε γίναμε γραφιάδες στην εποχή του Facebook, θα έχουμε το επόμενο διάστημα ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ. Ώστε να μαθαίνουν οι νεότεροι. Κι αν πάλι, είναι δύσπιστοι (όσοι είναι βεβαίως...) καλή καρδιά. Αυτοί χάνουν...
Να πω λοιπόν ως γράφων, ότι έζησα το metal στα θρυλικά 80s real time, που λένε και στο χωριό μου. Τα βίωνα δηλαδή, σε πραγματικό χρόνο, όταν συνέβαιναν. Όχι δυστυχώς ολόκληρα αλλά από τα τέλη του 1985... Άρα, μισή δεκαετία real time. Σημαντικό αυτό.
Βέβαια, με το που μπήκα στο κόλπο και με τα πενιχρά μέσα (ήχου κι ενημέρωσης) της εποχής, άρχισα να ψάχνω μανιακά και το προγενέστερο. Και τι είχε κυκλοφορήσει από αγαπημένες μου - τότε - μπάντες στο διάστημα 1980 - 1985 αλλά και στη δεκαετία του '70.
Έτσι, είχε στην εφηβική ψυχή μου, εξαιρετικό ενδιαφέρον, ν' ακούω καινούριες κυκλοφορίες της εποχής και ταυτόχρονα να 'σκαλίζω' παλιότερες κυκλοφορίες και να εμπλουτίζω τις γνώσεις μου. Μιλάμε φυσικά για μιαν εποχή που για να γνωρίσεις καινούρια πράγματα έπρεπε:
Από άποψη ενημέρωσης να περιμένεις το καινούριο 'Heavy metal' και το 'Ποπ και Ροκ', που μιλώντας για επαρχία έρχονταν με χρονοκαθυστέρηση 15 -30 ημερών. Άρα, μπαγιάτικα...
Για τηλεόραση ούτε συζήτηση. Η κρατική είχε το 'Μουσικό καλειδοσκόπιο' και το 'Μουσικόραμα΄, εκπομπές που προτού το metal 'μπει στα σαλόνια' (βλέπε παρακάτω) αντιμετώπιζαν τη μουσική μας σαν μίασμα... Άρα βίντεο κλιπ από metal συγκροτήματα ούτε για δείγμα. Βέβαια, κάποια στιγμή, που το metal είχε αποκτήσει τεράστια δημοφιλία, θυμάμαι ότι τόσο ο Σγόντζος όσο κι ο Γκούτης κάνανε κι ολόκληρη εκπομπή αφιερωμένη στο metal κι εμείς ('πεινασμένοι' όντες) τρίβαμε τα χέρια μας. Ευτυχώς, βέβαια, κάπου στα τέλη των 80s ο ευλογημένος ο Κούβελας έβαλε τότε στη Θεσσαλονίκη δορυφορική και άνοιξαν τα μάτια μας με εκπομπές του Mick Wall
και της Sabina Claessen, εκπομπές που με χαρά και περηφάνια αντιγράφαμε σε VHS, τις οποίες φυσικά λιώναμε στο παίξιμο... Μέχρι τότε όμως ... τίποτα ...
Τώρα, για ν' ακούσεις ... Άλλη μεγάλη συζήτηση. Αν ήσουν έφηβος, καταλαβαίνεις ότι το χαρτζιλίκι δεν ήταν και πολύ. Κι η αλήθεια ότι σαν αρρωστάκια που ήμασταν κάποιοι, μεγάλο μέρος του πήγαινε σε κάποιες αγορές. Και σημείωσε ότι πέρα από 'κανονικές' αγορές (π.χ. ένα βινύλιο) έπαιζε και πολλή κασέτα.
Για να διευρύνουμε την γκάμα των ακουσμάτων μας, μάλιστα, παραγγέλναμε στο δισκάδικο μια κασέτα 60άρα ή 90άρα (για το μπάτζετ σου, είχε τη σημασία του...) όπου ο ιδιοκτήτης του καταστήματος σού ηχογραφούσε από βινύλιο δυο albums που
παράγγελνες. Το ένα στη μία πλευρά της κασέτας, το άλλο στην β' πλευρά. Αν είχες παραγγείλει 90άρα, έπαιζε να έχεις τις κυκλοφορίες ολάκερες, δεδομένου ότι 45 λεπτά ήταν ένας λογικός χρόνος ενός δίσκου.
Στην 60άρα, αν δεν ήταν π.χ. δίσκος S.O.D, δε χωρούσε - οϊμέ - όλα τα κομμάτια του album, αλλά καλή καρδιά. Είχες το πιο πολύ... Και μη νομίζεις ότι αναλογικά τα χρήματα που διαθέταμε για τις κασέτες ήταν λίγα. Οι καταστηματάρχες μάς εκμεταλλεύονταν και τα ποσά δεν ήταν ευκαταφρόνητα... Όταν η κάνουλα στέρευε (αφού είχαμε αρχίσει το τσιγάρο, να και κάνας καφές...), ανταλλάσσαμε κασέτες. Την κασέτα του κολλητού μου την αντέγραφα σε διπλό κασετόφωνο εγγραφών και τη δική μου την αντέγραφε ο κολλητός μου. Έτσι, μεγαλώναμε τη συλλογή μας κι είχαμε ν' ακούμε πιο μεγάλη γκάμα...
Φυσικά, τις κασέτες τις λιώναμε. Δεν είναι τυχαίο που τότε, ξέραμε κάθε λεπτομέρεια του τραγουδιού (εισαγωγή, κουπλέ, στίχους, γέφυρες) γιατί απλά δίναμε βάση και χρόνο με ό,τι καταπιανόμασταν. Και κατ' επέκταση, 'δενόσουν' περισσότερα με τα συγκροτήματα ...
Αυτό, σε μεγάλο βαθμό, έχει τελειώσει. Κι αναφέρομαι ειδικά σ' αυτούς που ακούνε περιστασιακά (όχι μουσική ... μεμονωμένα τραγούδια ... ίσως όχι κι ολόκληρα) από το Youtube, το Spotify και το Deezer...
Όσο για live; Πονεμένη ιστορία. Ένα θα πω: Όταν ήρθαν οι Saxon το 1986 (λίγο μετά το Τσέρνομπιλ) δεν πιστεύαμε στ' αυτιά μας ότι έρχονται στην Ελλάδα. Όταν δε, το 1988 ήρθαν οι Iron Maiden στο γήπεδο της Α.Ε.Κ (Ν. Φιλαδέλφεια) ήταν σαν κοσμογονία κι όσοι κατέβηκαν από Θεσσαλονίκη κάνοντας τόσα χιλιόμετρα, αντιμετωπίστηκαν σαν λαϊκοί ήρωες. Και σήμερα, φτάσαμε στο σημείο,
αν ξαναέλθουν αυτές οι μπάντες ή και άλλες μεγάλου βεληνεκούς που όμως έχουν ξανάρθει 5-6 φορές, γκρινιάζουμε κι απαξιούμε...
Κι όμως: Με μηδαμινή ενημέρωση για ένα είδος που είπαμε ήταν κάτι σα χολέρα στην Ελλάδα, συναυλίες με το σταγονόμετρο και το βινύλιο να πουλιέται αρκετά ακριβά (από τότε...) αυτή η συγκεκριμένη γενιά στη χώρα μας έβαλε πολύ γερά τις βάσεις ώστε να δημιουργηθεί ένας μεγάλος πυρήνας οπαδών του metal. Κι αυτός ο πυρήνας ήταν που μεταλαμπάδευσε τη 'φλόγα' και στα παιδιά των 90s, αλλά και στις επόμενες γενιές. Που βέβαια, είχαν τους δικούς τους real time ήρωες (π.χ. στα 00s τους Slipknot) αλλά πάντα άκουγαν τα μεγάλα συγκροτήματα της δεκαετίας του '80, με τα οποία μεγαλώσαμε εμείς. Αληθινό, ίσως και συγκινητικό...
Αν και θα είμαστε αρκούντως αναλυτικοί στην πορεία, σε πρώτη φάση, θα ήθελα να χωρίσω - με βάση πάντα τα γεγονότα- τα metal 80s σε τρεις (3) φάσεις χρονικά.
Η πρώτη περίοδος είναι 1980 -1982 με κύρια χαρακτηριστικά τη σταδιακή καθιέρωση ονομάτων από τα 70s, σε ευρύτερο κοινό (Priest, Saxon, Scorpions, Motorhead) και δεύτερον, την εισβολή του NWOBHM ως ένα νέο κίνημα, απάντηση στο punk made in England της εποχής.
Η δεύτερη είναι από το 1983 ως το 1986 που έχουμε τον απόλυτο ΘΡΙΑΜΒΟ του σκληρού ήχου. Μεγάλα συγκροτήματα, ανεκτίμητης αξίας δίσκοι, παγκόσμιες περιοδείες και φυσικά για να μιλάς για καθιέρωση πρέπει να σού δώσει σημασία κι η Αμερική. Κι εκείνη την εποχή η Αμερική είχε βαφτεί metal... Εδώ βέβαια, σημειώστε και τη γέννηση του thrash ως ιδιώματος...
Η τρίτη περίοδος είναι από το 1987 έως το 1989. Εδώ πλέον το metal 'μπαίνει στα σαλόνια' κι επικρατεί το hair metal, για να χρησιμοποιήσω έναν γενικό όρο που εξέφραζε την εποχή...
Οι πωλήσεις δίσκων φτάνουν μαζικά σε δυσθεώρητα ύψη, η δημοφιλία μπαντών και σκληρού ήχου γενικά, φτάνει στο αποκορύφωμά της. Σ' αυτήν την τρίτη περίοδο έχουμε ένα νέο κύμα thrash και τον ερχομό νέων υποειδών (π.χ. doom).
BANDS TRADEMARK
Judas Priest
Iron Maiden
Metallica
Motley Crue
Scorpions
AC/DC
Motorhead
Whitesnake
Twisted Sister
Def Leppard
Bon Jovi
Guns' n ' Roses
Accept
Dio
Ozzy
Van Halen
Quiet Riot
Saxon
W.A.S.P
Exodus
Slayer
Πριν ξεκινήσω να πω ότι θα πούνε κάποιοι 'μα δε βάζεις στα trademark groups τους Helloween φερ' ειπείν ή τους Ratt' ;
Κατ' αρχάς, μιλάμε για την πιο πετυχημένη ποτέ δεκαετία. Οπότε, τα συγκροτήματα που έκαναν μια καλή πορεία ή έβγαλαν εμβληματικούς δίσκους ήταν όχι δεκάδες απλώς αλλά εκατοντάδες. Όντως. Στην κυριολεξία.
Άρα, έπρεπε να γίνει μια αυστηρή επιλογή, με κάποια συγκεκριμένα κριτήρια όπως: Εμβληματικοί δίσκοι, επιδραστικότητα, αποδοχή, πωλήσεις, ερχομός κάτι νέου, σταθερότητα και πολλά άλλα.
Για να φέρω ένα πρόχειρο αλλά ιδιαιτέρως κατατοπιστικό παράδειγμα, οι Crimson Glory ήταν ένα συγκρότημα με περίσσιο
ταλέντο, εξωπραγματικό τραγουδιστή και δυο δισκάρες. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι πληρούν τα περισσότερα από τα κριτήρια που βάλαμε. Ξαναλέω όμως, με δεδομένο από μένα το τεράστιο respect σ' αυτούς...
Όπως, θα είδατε και στα κομμάτια που γράφτηκαν για τα 70s, η παρουσίαση γινόταν όχι με βάση κάθε χρονιά αλλά ανά group και το έργο που άφησε.
Εδώ, στην αρχή, θα πάμε με βάση το έτος και μετά θα επανέλθουμε στη γνώριμη μορφή παρουσίασης.
Κι αυτό γιατί πρέπει να δούμε πώς από τον πρώτο κιόλας χρόνο της δεκαετία του ΄80 (δια)φάνηκε ότι ξεκινά μια δεκαετία που θα δούμε (ή καλύτερα θ' ακούσουμε...) μεγάλα πράγματα.
Και πρώτο και καλύτερο το ( υπεράνω κάθε κριτικής... ) 'Back In Black' των AC / DC. Έχουμε λοιπόν το 1980 ακόμη (κρατηθείτε...) το ντεμπούτο των Iron Maiden, το 'British Steel',
το πρώτο Sabbath album με τον Ronnie Dio, δύο (στην ίδια χρονιά !!!) εμβληματικά NWOBHM albums απ' τους Saxon, 'Ace of spades', 'Blizzard of Oz' μεταξύ πολλών άλλων που θ' αναφέρουμε αργότερα...
Πάμε τώρα, ανά συγκρότημα: Οι AC / DC είχαν ήδη βαρύ όνομα από την προηγούμενη δεκαετία αλλά ο θάνατος του Bon Scott από αναρρόφηση λόγω υπερβολικού πιώματος, στις 19 Φεβρουαρίου 1980, έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία ...
Η μπάντα ετοίμαζε ήδη νέο δίσκο και πλέον δεν ήξερε τι να κάνει. Αποφάσισε να συνεχίσει και ν' αφιερώσει τη νέα της δουλειά στον αποθανόντα.
Αφού προσέλαβαν τον Brian Johnson ( ex Geordie ) κάθισαν να ολοκληρώσουν τον δίσκο, ο οποίος κυκλοφόρησε εν τέλει στις 21 Ιουλίου, λίγους μήνες μετά το θάνατο του Scott.
Το εξώφυλλο, ως φόρος τιμής στον Scott, θα ήταν ολόμαυρο, απλά η εταιρία Atlantic ήθελε γκρίζες γραμμές περιμετρικά του λογότυπου, όπως κι έγινε.
Ούτε οι αδερφοί Young δε θα μπορούσαν να φανταστούν τι θα σήμαινε παγκοσμίως για τη μουσική ο δίσκος αυτός.
Καλλιτεχνικά μιλώντας, μιλάμε για μια δισκάρα που δεν υπάρχει ούτε ένα filler. Από τις καμπάνες του 'Hell's bells' ως και το 'Rock 'n' roll ain't noise pollution' μιλάμε για τον απόλυτο hard rock δίσκο και με μια παραγωγάρα larger than life του Mutt Lange που τα ούτως ή άλλως υπέροχα τραγούδια τ' ανεβάζει περαιτέρω επίπεδο.
Στα 1980 οι AC / DC, δε γνώριζαν: 1. ότι δε θα βγάλουν ποτέ ξανά τέτοια δισκάρα (αν και 40 χρόνια μετά εξακολουθούν να είναι ενεργοί...) και 2. ότι θα είναι ως σήμερα το πιο μοσχοπουλημένο album όλων των εποχών στο hard rock και δεύτερο σε όλα τα είδη μουσικής μετά το 'Thriller' του μακαρίτη Michael Jackson...
Φυσικά βρίσκεται σε μια σειρά από (τιμητικές) λίστες, π.χ. το περιοδικό Rolling Stone το είχε κατατάξει στο Νο 26 των καλύτερων albums των 80s, ενώ τραγούδια του δίσκου έχουν διασκευαστεί από πάμπολλες μπάντες κατά καιρούς...
Την επόμενη χρονιά (1981), με τον πήχυ σε δυσθεώρητα ύψη, οι Αυστραλοί κυκλοφόρησαν το 'For those about to rock'.
Είναι ένα πολύ καλό album που απλώς είχε την ατυχία να
συγκριθεί με τον προκάτοχο, όπως προείπαμε... Το ομώνυμο κομμάτι συναυλιακά έγινε must λόγω των κανονιοβολισμών, οι AC / DC έγιναν πρώτη φορά Νο 1 στην Αμερική, αν και μιλάμε για το μοναδικό τους δίσκο για τον οποίον δε γυρίστηκε κάποιο βίντεο κλιπ... Επιπλέον, ήταν ο τελευταίος δίσκος τους με παραγωγό τον Mutt Lange...
Ακολούθησαν τα 'Flick of the switch' (1983) 'Fly on the wall' (1985), με νέο drummer τον Simon Wright, που και τα δύο είναι αρκετά καλά αλλά δείχνουν και κάποια σημάδια (συνθετικής) κόπωσης και τέλος το 'Blow up your video' το οποίο θεωρήθηκε αρκετά εμπορικό αλλά εγώ το 'χω στην καρδιά μου επειδή ήταν το πρώτο μου σε πραγματικό χρόνο ( βασικά, ήταν το 'Who made who', το 1986, αλλά δεν το μετρώ αφού δεν είναι 'κανονικό' album...).
Η -όποια- συνθετική τους κάμψη δεν επηρέασε το γεγονός ότι πλέον οι AC / DC αποτελούσαν ροκ κολοσσό κι αυτό το όφειλαν (πέραν των 70s...) στο 'Back in black', όπως επίσης στις εκπληκτικές live εμφανίσεις τους...
Στην ερώτηση, που, κατά καιρούς μπαίνει, ποιους AC / DC προτιμάς, την Bon Scott era ή την Brian Johnson era, προσωπικά εντελώς προτιμώ τη δεύτερη. Θα πει κάποιος, τι συγκρίνεις, 10 χρόνια με 40; Είναι άδικο. Όχι, προτιμώ περισσότερο τον πιο ζεστό ήχο που προέκυψε με την έλευση Johnson και το θέμα δεν είναι καθόλου ποσοτικό. Θα τον προτιμούσα ακόμη κι αν οι AC / DC διαλύονταν φερ' ειπείν στο 'The razor's edge'...
Λόγω του μεγάλου μήκους του σημερινού κομματιού, δε θα έχουμε λίστα με αγαπημένα από ελληνική μπάντα. Αυτό θα συμβεί την αμέσως επόμενη φορά, στο Pt. II. Stay heavy !!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου